Truyền thuyết Trung Hoa kể rằng, vào thời nhà Tùy (Dương Quảng 605 – 617) ở Dương Châu, Trung Quốc, hoàng đế Tùy Dạng Đế là một hôn quân vô đạo, ăn chơi trác táng, phung phí. Vào một đêm, vua nằm mơ thấy một cây trổ hoa đẹp… Cùng lúc ấy, ở Lạc Dương thành, vào giữa canh ba, tại một ngôi chùa cổ kính, bất thình lình ngoài cửa chùa ánh sáng rực lên như lửa cháy, hương thơm lạ lùng, như sao trên trời sa xuống, làm dân chúng tò mò đến xem. Gần giếng nước trong sân chùa mọc lên cây bông lạ, trên ngọn trổ một đóa ngũ sắc với 18 cánh lớn ở phía trên, 24 cánh nhỏ ở phía dưới, mùi thơm ngào ngạt bay tỏa khắp nơi nơi, lan xa ngàn dặm. Dân chúng đặt tên là hoa Quỳnh.
Điềm báo mộng của vua được ứng với tin đồn đãi, nên Vua yết bảng bố cáo: “Vua trọng thưởng cho ai vẽ được tranh hoa Quỳnh cho vua”. Có một họa sĩ dâng lên vua bức họa như ý. Nhìn đóa hoa Quỳnh trong tranh rất sống động, đẹp như thật. Vua liền quyết định đến Dương Châu để thưởng ngoạn hoa Quỳnh.
Sự tích hoa Quỳnh
Chuyến đi này cần có đủ mặt bá quan văn võ triều thần hộ giá, do để thuận tiện việc di chuyển đến đó xem hoa, vua ban lệnh đào một kênh nhân tạo, để đến Dương Châụ. Khiến bao dân chúng phải lao động vất vả, hàng ngàn con người phải bỏ mình lại để phục vụ cho sở thích của tên hôn quân. Kênh rộng và sâu đủ cho thuyền rồng di chuyển. Lệ liễu được trồng cách đều nhau 10 mét một cây hai bên bờ kênh. Kênh đào xong, một buổi lễ khánh thành được cử hành trọng thể, đoàn thuyền giương buồm gấm khởi hành… cả nghìn cung nữ xiêm y rực rỡ, mặt hoa da phấn… thuyền rồng được buộc bằng các dải lụa dùng để kéo đị. Hoàng Đế ngồi trên mui rồng uống rượu nghe đàn hát ca sang ngắm cảnh Giang Nam và đàn cung nữ tuyệt thế giai nhân. Vua thấy nàng nào thích ý cho vời vào hầu ngaỵ
Chuyến tuần du của vị Hoàng đế vô cùng xa xỉ, hao tốn công quỹ triều đình. Đây là một trong những nguyên nhân làm đất nước đến đói nghèo, loạn lạc khắp nơi, làm nhà Tùy đến sụp đổ, dựng nên cơ nghiệp nhà Đường. Trong đám quan quân hộ giá, có cha con Lý Uyên. Thời gian 90 ngày , đoàn xa giá đến đất Dương Châụ Thuyền vừa cặp bến, Lý Thế Dân, con của Lý Uyên phương danh là cùng bằng hữu rủ nhau lén lút đi xem hoa ngay trong đêm, sợ sáng hôm sau triều thần cùng đi đông vầy lớp trẻ khó chen chân lọt vào vườn hoạ . Cánh hoa cong trắng nõn, nhụy hoa điểm xuyết màu vàng, hương hoa ngọt ngàọ Dưới ánh trăng vằng vặc hoa đẹp tuyệt vời! Xem xong, một cơn mưa to rụng hết.
Sáng hôm sau, Hoàng đến xem hoa thì chỉ còn thấy trơ trọi cánh hoa úa rũ, tan tác!… Vua tức giận, tiếc công nghìn dặm không được xem hoa, ra lệnh nhổ bỏ, vứt đi! Từ đó hoa Quỳnh chỉ nở về đêm cho những ai có lòng lân ái: “Khi xem hoa nở, khi chờ trăng lên”.
