… Thời đó làm gì có máy cày, máy xới, nếu có đi chăng nữa thì xứ “An Nam” mình cũng hổng được mấy cái, đâu ai có đủ tiền để mua.
Vợ chồng tôi làm ruộng chủ yếu bằng cày trâu. Vì vậy, nhà tôi bao giờ cũng cất hai cái chuồng kề cận nhau, một để nhốt trâu, một nuôi heo.
Mùa cày năm đó, mưa sớm thành thử tôi phải đánh trâu ra đồng cày từ sáng cho đến chạng vạng tối tôi mới nghỉ, nếu không sợ trễ không kịp thời vụ. Còn bừa, trục đất cho bà con lối xóm nữa chớ? Nên hễ cày xong hết buổi, chiều tối là tôi giao trâu cho bả chăm sóc, lùa trâu về chuồng, cho ăn; tôi thì cơm nước tắm rửa xong nằm lăn ra ngủ. Mệt mà, ngủ để lấy sức khuya thức sớm đánh trâu cày tiếp.
Cứ vậy, bỗng một hôm mới quá đầu canh ba bả một hai giục tôi thức dậy lùa trâu đi cày. Bực mình, nhưng tôi không thèm cự cãi lại bả chi cho thêm chuyện rắc rối… Tôi bước xuống đất vừa mắt nhắm mắt mở lần ra sau vườn mở cửa chuồng trâu bắt trâu gác ách, cày. Mới đầu cày thì chúng còn kéo lẹ làng, có vẻ hăng hái lắm, không ngờ sau đó chậm lại rồi chựng luôn không chịu kéo tiếp. Tôi lấy làm lạ, nghĩ bụng: “Chà, mình mới khen nó tức thời đây mà?”. Rồi giận bụng, tôi giơ cây roi lên quất, miệng la lớn: “Ví, thá…”.
Cứ nghĩ là bị roi quất vô đít đau đôi trâu sẽ bước tới, kéo cày đi mau hơn, nào ngờ nó sụm cái đít xuống, hai chân sau khuỵu xuống, nằm ì luôn ra đó. Cả hai con đều hổn hển thở không chịu đứng dậy kéo cày tiếp, thử hỏi hổng nổi nóng sao được. Tôi liền giơ roi lên quất mạnh vô hông con bên này một cái, nó chợt la “ét”. Tôi quất tiếp một roi nữa vào mông con bên kia, nó cũng “ét ét” mà không sao đứng dậy nổi. Nghe tiếng kêu hơi “kỳ” tôi dừng tay lại, vừa bước tới trước coi kỹ, thì ra, hồi hôm vì sật sừ say ngủ, phần ba chớp ba nháng tôi đã mở lộn cửa chuồng heo, bắt ách nhằm mấy con heo. Lùa heo đi cày…
Thiệt thấu trời… Hổng tin, bà con thử hỏi vợ tui coi!
